کتاب ما ایرانیان، زمینه‌کاوی تاریخی و اجتماعی خلقیات ایرانی رفتارهای مردم ایران را از منظر اجتماعی و تاریخی بررسی می‌کند. ما ایرانیان مجموعه سخنرانی‌های دکتر مقصود فراستخواه است که بین سال‌های 1386 تا 1388 در بنیاد فرهنگی مهندس مهدی بازرگان ایراد کرده است. کتاب نتیجه‌ی پژوهش‌های فراستخواه درباره‌ی اخلاقیات ایرانیان است. «آیا خلقیات ایرانیان ضعف‌هایی دارد؟» سوالی است که در این رابطه مطرح شده است و نویسنده تلاش کرده تا با نگاهی همه جانبه پاسخ درستی برای آن بیاید. مقصود فراستخواه با نگاهی پژوهشی ضعف فرهنگی و عقب‌ماندگی مردم ایران را در هشت بخش بررسی کرده است. البته این کتاب در ابتدا با هفت بخش منتشر شده بود ولی در ویراست دوم بخش دیگری به آن اضافه شد.
در بخش اول کتاب به مجموعه عواملی که سازنده‌ی فرهنگ یک جامعه هستند اشاره می‌شود. ایران سرزمینی پهناور و بسیار متنوع است که تفاوت‌های نژادی، زبانی، جغرافیایی و مذهبی بسیاری در آن دیده می‌شود و در نتیجه، واکاوی فرهنگ آن به راحتی امکان‌پذیر نیست. بخش دوم کتاب ما ایرانیان خلق‌وخوی مردم ایران را بررسی می‌کند و در یازده عنوان آن را توصیف می‌کند؛ این عناوین عبارت‌اند از:
اول: «تک‌نگاری‌های متمرکز روحیات و خلقیات ایرانیان»؛ دوم: «ریشه‌شناسی رفتار ایرانیان در ساخت اقتصاد و طبقات»؛ سوم: «ریشه‌شناسی رفتار در ساختار دولت و جامعه‌شناسی تاریخی و سیاسی»؛ چهارم: «منابع تاریخی این قضیه»؛ پنجم: «مباحث مربوط به هویت، قومیت، ملیت و دین در ایران»؛ ششم: «مطالعات مربوط به اسطوره‌ها، آیین‌ها و ادبیات و معارف»؛ هفتم: «جامعه‌شناسی باورها، نگرش‌ها و رفتارهای اجتماعی»؛ هشتم: «مباحث متمرکز بر نگرش‌ها و رفتارها»؛ نهم: «مطالعات مسئله‌شناسی و آسیب‌شناسی اجتماعی»؛ دهم: «جامعه‌شناسی شهر و روستا و نهادها و قشرها»؛ یازدهم: «بررسی‌های مربوط به چالش‌های سنت و تجدد، نخبگان جدید و تغییرات فرهنگی در ایران».
در بخش بعدی کتاب «رویکردهای نظری اولیه»، مقصود فراستخواه با بیان نظریاتی، خلقیات اجتماعی و فرهنگی ایرانیان را توضیح می‌دهد. پس از آن نویسنده در بخش چهارم کتاب رفتار و روحیات مردم را با دو نوع الگوی متفاوت تحلیل می‌کند. این دو الگو عبارت‌اند از «الگوهای اِسناد بیرونی» و «الگوی اسناد درونی». در «الگوهای اِسناد بیرونی» مجموعه‌ی رفتارها به عوامل بیرونی و محیط بستگی دارد ولی در «الگوی اسناد درونی» رفتارها براساس عوامل درونی انسان تحلیل می‌شوند. در ابتدای بخش پنجم کتاب سوالی مطرح می‌شود: «متناظر با سطوح چهارگانه تحلیل، کدام نظریه‌های مرجع می‌توانند در توضیح خلقیات و روحیات مردم به ما کمک می‌کنند؟» که به دنبال این سوال مقصود فراستخواه نظریه‌های مختلفی را عنوان می‌کند و به کمک آن‌ها به این سوال جواب می‌دهد. او معتقد است هر یک از این نظریه‌ها می‌تواند یکی از این سطوح چهارگانه را تحلیل کند. بخش ششم کتاب «زیست تاریخی و تأثیر آن بر خلقیات اجتماعی» نام دارد که نویسنده تاریخی اجتماع را بررسی می‌کند. فراستخواه معتقد است بعضی از جوامع مانند ایران به علت حضور وقایع تاریخی مختلف، زوایای فرهنگی متفاوتی دارند. او در این رابطه می‌گوید: «رجوع به تاریخ، در فهم رفتارهای مردمان و خلقیات اجتماعی آنان به ما یاری می‌رساند.»
بخش هفتم کتاب «تاریخ معاصر و ادامه مشکلات؛ محیط نهادی، عاملان اجتماعی و خلقیات ایرانی» نام دارد و مجموعه عوامل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی را در دوران معاصر کشور ایران بررسی می‌کند. نویسنده معتققد است هر یک از عوامل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی علاوه بر اینکه روی خلقیات مردم تاثیر می‌گذارند خود نیز دائما در حال دگرگونی و توسعه هستند. بخش آخر کتاب با عنوان «دوتایی‌‌های مشکل ساز در خلقیات ایرانیان» است و به تعارضات فرهنگی ایرانیان می‌پردازد.
مقصود فراستخواه در مصاحبه‌ای در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا ما ایرانیان به این بدی هستیم و اگر هست چگونه زندگی ممکن است، گفته است: «بله! ما وضعیت بسیار بدی داریم و باید مسئله ایجاد کنیم و باید وجدان‌های بیدار جامعه را به کار گرفت. هنوز به حد کافی درباره خلقیات سخن نگفته‌ایم. مشکلات به حد بحران جدی رسیده است. در زیست اجتماعی ما قابلیت‌های زیاد وجود دارد. ملت متوسطی هستیم اما به موقع اگر مشکلات را حل نکنیم فرزندان آینده ممکن است شرایط بدی داشته باشند...باید دلهره آگاهی داشته باشیم. نیروهای ما با هم نمی‌توانند کار کنند. اینها ریشه در ساختار ما دارد که در کتاب بیان کرده‌ام. یعنی، روی دوم سکه خلقیات، ساختار و نهاد است.»